Creatief schrijven

Creatief Schrijven: dit hebben creatievelingen gemeen

Toen Tanja me vroeg een gastblog te schrijven over Creatief Schrijven, kwam ik even ­– heel even – in de verleiding om er 5 Tips Om Moeiteloos Creatief Te Schrijven van te maken. Met de verschillende fases van het creatieve (schrijf)proces. Maar zou jij daar écht wat aan hebben?

Een paar jaar geleden zei een klant tegen me dat ze wilde leren schrijven zoals ik dat doe. Ze zei het alsof ze een halfje wit bestelde bij de bakker. Een andere klant wilde weten hoe ik steeds op nieuwe ideeën kwam en er dan zo makkelijk over schreef. Ze wilde dat ook leren. ‘Hoe doe je dat toch?’

Ik voelde me gevleid, I confess. Maar ik wist het niet, ik doe het gewoon. Dat zei ik natuurlijk niet. Ik dacht wel: als ik het weet, dan maak ik er een workshop van.

Gemeenschappelijke gewoonten en eigenschappen

Dus ik onderzocht hoe ik schrijf, hoe ik op ideeën kom, waar ik ideeën vandaan haal, wat ik doe om creatief te blijven en hoe ik inspiratie oproep. Ik kwam tot de conclusie dat ik er niet zo hard voor hoef te werken, wat niet betekent dat het altijd makkelijk gaat.

Eigenlijk was daar alles al mee gezegd, maar daar krijg ik natuurlijk geen workshop mee gevuld. Er moest meer zijn.

Zo ontdekte ik een aantal eigenschappen en gewoontes die veel creatieve denkers/schrijvers gemeen hebben, die ik intuïtief al deed en die voor iedereen werken.

Ze zijn zo simpel, zo makkelijk en zo voor de hand liggend, dat ik denk dat ik je niet echt iets nieuws ga vertellen.

Tip: Neem tijd en gun jezelf ruimte je creativiteit aan te wakkeren

5 Tips Om Moeiteloos Creatief Te Schrijven

Het probleem bij de meeste mensen is dat ze zich niet de tijd en ruimte gunnen om hun creativiteit aan te wakkeren. Alles moet snel en in hapklare brokken. Een lijstje met de 10 Beste Tips, een quick fix.

Als je van mij een stappenplan of sjabloon verwacht, moet ik je teleurstellen. No way!

Ik geef je wat om over na te denken. Wat doe je al en waar zou je meer aandacht aan kunnen besteden. En je weet het: wat het verst van je afstaat, geeft in potentie de meeste groei. Dus: waar ga jij mee beginnen?

Even checken: wat is creativiteit voor jou?

Creativiteit is, net als liefde, een abstract begrip. Je kunt het niet vasthouden, je kunt het niet zien en het is niet te koop. 

In mijn Workshop Creatief Schrijven wil de één moeiteloos op blog-ideeën komen, de ander wil een spannend verhaal vertellen en weer een ander klaagt dat alles wat ze bedenkt al een keer door iemand anders is gedaan. Wat in 99% van de gevallen ook zo is.

Wat zegt de Van Dale erover?

creativiteit, definitie Van Dale

En daar kun je nog wat woorden aan toevoegen: vindingrijkheid, originaliteit, verbeeldingskracht, fantasierijk, artisticiteit en anders denken.

Wat is creativiteit voor jou? En wat betekent het voor je als je het gevoel hebt dat je creativiteit mist? Waar heb jij het voor nodig?

Als kind wordt je creatief geboren

Iedereen is creatief (je bent alleen even vergeten hoe het moet)

Het leuke is: we worden allemaal creatief geboren. Als baby, peuter en kleuter doen we dingen door ze te proberen. Vaak letterlijk door vallen en opstaan.

Een peuter die struikelt, zal nooit denken dat ‘ie heeft gefaald en waarschijnlijk nooit leert lopen. Een kleuter kan vol overgaven krassen zetten op een vel papier en trots zijn creatie laten zien. Maar al snel leren we dat we onze creativiteit wel mogen gebruiken, maar het moet wél ergens op lijken. We leren binnen de lijntjes kleuren.

Het begin is gemaakt om niet te doen wat we bedenken maar te doen zoals het hoort. Je past je aan op school en op je werk en daar doen ze de dingen zoals ze het altijd hebben gedaan. Waarom veranderen, als het altijd heeft gewerkt…

Je creativiteit wordt vooral gebruikt als er een doel is, het moet wel zinvol zijn.

Dát is juist killing voor je creativiteit!

Zinvol, doel? Een creativiteitskiller

Weg met die (voor)oordelen

Oordelen doen we allemaal. Over anderen en vooral over onszelf. Dat noemen we dan de Innerlijke Criticus. Wie kent hem niet. Ik kan je zeggen: die kun je niet gebruiken in de eerste fase van het creatieve proces. In de eerste fase mag ‘alles’.

Creatieve denkers (= schrijvers) staan dan ook open voor nieuwe manieren, gedachten en inzichten. Ze durven nieuwe ideeën te onderzoeken en laten zich inspireren door anderen. Ze denken niet in ‘ja, maar…’ maar zeggen ‘ja, én…’. Daardoor wijzen ze ideeën niet af maar maken ze iets nieuws door bestaande ideeën met elkaar te combineren.

Op de toneelacademie laten ze beginnende acteurs een gebakken ei of verliefd badmatje spelen, ik laat mijn cursisten een verhaal schrijven over een drol.

Wat onmogelijk lijkt, blijkt juist heel veel creativiteit los te weken (er is nog nooit twee keer hetzelfde drollenverhaal geschreven).

Associëren kun je leren

Loop je vast als je aan het schrijven bent? Weet je geen goede invalshoek of zelfs geen onderwerp?

Ga zitten met pen en papier. Zet een wekkertje op 10 minuten en schrijf alle associaties die met jouw idee/onderwerp/probleem te maken hebben op papier. STOP NIET voordat die 10 minuten voorbij zijn. Alles mag, oordeel niet, blijf schrijven. Ook als je ‘niks meer kunt verzinnen’, maak je de tijd vol.

Simpel? Ga het nou eerst maar eens echt doen.

Associëren een kickstart voor je creativiteit

 

Gun jezelf de tijd en geef je gedachten de ruimte

Natuurlijk kan een deadline het beste bij je naar boven halen. Maar voor de meeste mensen geldt dat ze door stress blokkeren en dat de Innerlijke Criticus zich juist dan laat horen.

Mensen worden creatiever naarmate ze zichzelf de ruimte en tijd gunnen. Je kunt natuurlijk wachten tot het moment dat je een vastloper hebt en dan een (bos)wandeling maken. Dat werkt altijd beter dan blijven zitten staren naar de cursor op je scherm. Maar waarom (niet) wachten?

Inmiddels zijn er al diverse onderzoeken naar verricht, die bevestigen dat wandelen in de natuur helpt tegen piekeren en het stimuleert de creativiteit.

Tijdens mijn opleiding tot wandelcoach leerde ik dat slechts 12 minuten wandelen in de buitenlucht je meer veerkracht, focus en zelfvertrouwen oplevert. Het stimuleert probleemoplossend (=creatief) denken en de stilte geeft je letterlijk de rust in je hoofd om jezelf weer te horen.

Zonder stoorzenders en zonder oordelen

In de natuur kun je je even helemaal losmaken van de beeldschermen en het continue aanstaan. Laat je telefoon in je zak en observeer de natuurlijke structuren en vormen om je heen. De natuur oordeelt niet, de natuur kent geen mooi of lelijk, de natuur kent zijn eigen structuur en ritme. De natuur hoeft alleen maar te zijn.

Gebruik je zintuigen in de natuur

Loslaten en je zintuigen gebruiken

Tijdens het lopen ontstaat meer ruimte voor een diepere ademhaling, dat brengt rust. Als je dan toch aan de wandel bent, kun je een hele mooie oefening doen.

Neem de natuur waar, kijk, luister, ruik, voel. Kijk eens goed om je heen. Zie je iets in de natuur dat als metafoor kan dienen voor je ‘vraagstuk’? Sta daar eens bij stil en ga zo lang mogelijk door met associëren.

Twee vliegen in één klap: je hebt afstand kunnen nemen én je creatieve brein aan het werk gezet. En ja, metaforen zijn een mooie kapstok voor een verhaal.

Inspiratie vanuit je luie stoel

Zit je regelmatig online te surfen op zoek naar inspiratie? Dan is de kans groot dat je jezelf gaat vergelijken met collega-ondernemers, die wél creatief zijn (denk je). Je verzamelt eindeloos veel linkjes van artikelen ter inspiratie en na een uur zit je hoofd vol en voel je het gif van de vergelijking door je aderen stromen.

In plaats van geïnspireerd, raak je gedemotiveerd.

Een boek lezen of even niets doen

Staren en je vervelen

Het klinkt niet erg inspirerend maar je vervelen en een beetje voor je uit staren of op je gemakje de was opvouwen zorgen ervoor dat je lichaam op automatische piloot gaat en dat is het moment dat je brein de ruimte krijgt om ideeën met elkaar te verbinden en problemen op te lossen. Zonder daar iets voor te hoeven doen, hoe cool is dat?

In plaats van eindeloos surfen en rondhangen op social media, kun je je beter laten voeden door een goed boek. Ja ja, zo’n old skool ding van papier. Geen (zelfhulp)boek van een goeroe of coach maar een verhaal of roman. Laat je brein smullen van woorden en zinnen. Van emoties en gevoelens. Laat je fantasie er beelden bij verzinnen…

Ook documentaires kunnen een grote inspiratiebron zijn omdat je ziet hoe creativiteit op andere gebieden werkt, check deze maar eens: Chefs Table: Niki Nakayama

Ga zelf eens kijken welke TED talks je aanspreken en laat je inspireren.

Van denken naar doen

Veel cursisten verwachten dat je bij mij leert creatief te schrijven (niet zo heel gek omdat het een Workshop Creatief Schrijven is). Goed beschouwd kan dat niet. Ik geef geen templates of regeltjes zoals je bij copywriting wél kunt doen. Je gaat dus niet naar huis met een kant-en-klaar schrijfplan.

Workshop Creatief Schrijven - Schrijven en Schrappen

Wat we dan wel doen?

Ik geef allerlei oefeningen waarbij je je eigen fantasie kunt gebruiken. Soms laat ik je creatief denken en schrijven binnen bepaalde kaders, soms laat ik je heel vrij. Je gaat emotie verbinden aan levenloze dingen (drol) en je gaat anders denken en vragen dan je gewend bent. We oefenen met metaforen en bekijken inspirerende video’s.

Het mooist wat je meeneemt is dat je weer voelt waarom je schrijven leuk vond. Dat je kunt spelen met taal en daarin jezelf mag zijn. Denk niet minutenlang over één zin na. Want die zin kan in de laatste fase nog sneuvelen.

Geef jezelf als het ware ‘toestemming’ om te schrijven vanuit je gevoel. Denk niet aan de lezers, wees met je aandacht bij je verhaal en vertrouw op je innerlijke kompas.

Be prepared: dit is de fase waarin die Interne Criticus weer opduikt om jou van een ondergang te redden. Hij gooit nu alles in de strijd, net zolang totdat jij bang en onzeker wordt en besluit het maar weer gewoon te doen zoals je het altijd hebt gedaan… NOT dus, die kant ga je niet meer op!

Wil jij weer voelen waarom schrijven leuk is?

Jouw creativiteit een boost geven en je Innerlijke Criticus een poepie laten ruiken? Kijk dan eens naar het aanbod op mijn website.

Dit gastblog is geschreven door Lotty Rothuizen, eigenaar van tekststudio Schrijven en Schrappen. Lotty is knettergoed in het schrijven van content én in schrijfcoaching.

Vraag, reactie, suggestie of opmerking?

Mail Vlinderss.